Finni ansieni kredo

Fro Wikipedia

Finni ansieni kredo es li finni e karyalani (finnim karjalainen), pagani o prekristani formes de religione, kel existad ante kristanisme e anke durant li kristani religione. Religional kredo e traditiones ha longitem es mixure de kristianisme e paganisme, in kel on ha kulta e honora amb kristani Dee, Jesu e sanktes e finni dees e nixes.

Ansieni kredo non purim related supernaturalisme, ma anke in tre konkreti e omnidial koses, den fenomenes, kel on kredad kom sankti, blid vida in nature e homes. Pagani kredo non esed area de vivo e akto kun klari marjines kom, exemplim, kristanisme kel remplased lu. Es ofte desfasil ye marka marjines inter pagani e altrim nur mital kredos. On poved kulta e diskurse samiman kun heme-nixes, heroes de ansieni rakontes e spirites de ansestres kam kun sentral dees.

Dees e spirites[modifika | edit source]

Skandinavian Ukko stones

Pluri divines e altri spirites apartenad ye finni ansieni kredo. Dises variad segun tempe e loke; ye diferanti tempes e in diferanti regiones on kultad diferanti divines. Tamen, exemplim li superdeo, Ukko, probablim esed konosat omnilok in Finlande, e li equivalenti karaktere es konosat tam bonim da skandinaves, lapones e baltes. Klarim importanti, ma disdi nur malim konosat spirite ha es Jumi (pronuntiat Yumi), kelen nome es parenti ye Jumala (Deo, pronuntiat 'Yumala). Li heroes de rakontes maxim konasat disdi, Väinämöinen e Ilmarinen, ha anke es kultat. Li nome Ilmarinen es aparientim parenti ye li divine, Inmar, de distantim parenti lingue.

Altri importanti divini karakteres esed diversi nature-spirites reglant li visinus e natural elementes. Li maxim grandi ek disi elfes esed nomat rego. Li rego de aque ofte blid nomat Ahti e li rego del foreste nomat Tapio . Anke esed multi altri elfes de aque e foreste. On pregad ofte a dises per prego e sakrifisies pri animales del chaso, bon vetre o fortune por fisho. Lojies, komunies e agres haved lusen propri elfes, kel ofte esed plu lokal kam plu larjim konosat nature-sprites. Lusen laboro esed garantira provisione, protektione e fertileso. On suposi ke primim multi lokal elfes ha depos li veri komenso bli kulta kom ansestral spirites.

Finni petroglife