Maât
Maât es li prinsipe de vivo e de siviliso del Egiptia antiki. Maât es dea kel representad pos disi prinsipe.
Por aktiva rifoy disi prinsipe de vivo li faraones e grandi prestres fad tre importanti seremonies.
Ante ke did bli "kreati" li dea Maât li Egiptanes konsiderad ke li maât venid del deo Amon "nekonosat" (e tre tardi asosiati kun li suno-Deo Râ )
Li maât es anke e en praktike chefim dubli lege : por li faraono lege de governo, por li popule lege de sosiali morale.
LEGE DE GOVERNO
[modifika | edit source]Li faraono muss es equitabli kun riches e povres, sanatosi homes e maladi, yuni e oldi.
Lo muss fa homaje regularim an li Dees, normalim chaki morge al albe, even si kelkifoyes prestro pova fa li morgi seremonie en lon loke. Kad lu es maritati, li regali marita fa li seremonie del albe.
MORALI SOSIALI LEGE
[modifika | edit source]Li mentio es gravi kulpe. Mentia a Faraono kondemna li kulpable a non viva en l'altri monde pos lo mori.
Respecta omnes, oldi, pueres e primim li blindi e surdi homes, konsiderati handikapati por li sosiali relationes.
Puni li kulpabli homes (de krime o de mali laboro). Li punio pova es men duri si li judikere voli ma non pova es suprimati. (Li judikari povo es separati fro li faraoni povo)
Li punios non es tre krudeli : li morie es tre rari, li mutilationes anke (nase e oreles) e nur por traitione. Til por asasinates li punio max usati es li laboro e perda li sosiali situatione : exemplim un alti fonksionaro ke chanja li nome e deveni servento de ferme por omna lon vivo.
Teni li vorde. Non promite nulum sin teni.
Politeso en la hierarkie del plu alti al plu basi e del plu basi al plu alti.
Judiko al morie
[modifika | edit source]Al morie de irge li persones kel konosad judika si lo merita ke lon Ka, sufle de vivo sal kontinua pos lon morie. Por desida les studia kom lo did respekta li maât.
Li judiko del dei, depos, es dunke nur formali.
Partikuleso
[modifika | edit source]Even si li maât have morali karaktere lu es tre diferanti de les morales de nunim.
On non studia si li persone did fa li bone ma si li persone NON did fa li male.
Tum explikeska talim.
"Li disordine es naturali al homaro e Faraono restablisa li ordine ofrand al Dees" (Ptah-Horep)
Dunke li homaro vada al disordine e ad la tenebra e nur li Dees da li lumine e li ordine.